Yeşilçam Denilince İlk Akla Gelen İsim: Osman F. Seden

Yazar: Administrator Tarih: 4 Mart 2020 Kategori: Bir Portre
Yeşilçam Denilince İlk Akla Gelen İsim: Osman F. Seden
Paylaş:

Yeşilçam Denilince İlk Akla Gelen İsim Osman F. Seden

Türk Sinemasının fabrikası, star avcısı, aileden sinemacı, imzası olan filmlerle hiç bir zaman seyirciyle karşı karşıya gelmemiş, yeşilçam denilince akla  gelen ilk isimlerden biri, sinema emektarı Osman Fahir Seden.

1922 yılında dünya gelen Osman Fahir Seden, çok küçük yaşlardan itibaren sinemanın içinde yetişmiş biridir. Babası Kemal Seden, 1922 yılında Türkiye’nin ilk özel film şirketi olan Kemal Filmi kurmuştur. Kemal Film, Türkiye’de sinemacılığın gelişmesine çok büyük katkıları olmuş ve özellikle Muhsin Ertuğrul imzalı filmlerin yapımcılığını üstlenmiştir.

29 yaşındayken ilk senaryosunu yazar

Baba Kemal Seden öldüğünde Osman F.Seden Alman Lisesinde okuyordu. Kemal Film, yurt dışından ithal ettiği filmleri kendi sinema salonlarında gösteriyordu. Osman F. Seden’de aile şirketlerinin getirtiği yabancı filmleri tercüme ve dublaj çalışmalarında yer aldı. Osman F. Seden’in ileri ki yıllarda Türk Sinemasına bir fabrika gibi üretkenliği bu dönemde edindiği bilgi ve tecrübeler etkili olacaktır. Seden, lise yıllarında ithal edilen yabancı filmleri izliyor, senaryolarını okuyordu. 28 yaşındayken yurt dışına gitmiş ve orada ki yabancı film şirketleriyle film alımı konusunda anlaşmalar yapmıştır. Hukuk fakültesi mezunu olmasına rağmen mesleğini yapmamış ve baba mesleğine yönelmiştir. Yurt dışında da sinema çalışmalarını yakından izleyen Seden bir yıl sonra 29 yaşındayken ilk film senaryosunu yazar.

Türk sinemasında yeni bir dönem başlatan film: Kanun Namına

Senaryosu Seden’e ait olan 1951 yapımı Gülistan Güzey, Muzaffer Tema’nın baş rol oynadıkları ”İstanbul Kan Ağlarken”filmiyle profesyonel ilk sinema çalışmasına imza atar. Mütareke döneminde yaşanan bir hikayenin anlatıldığı film çok tutulur. Bu başarı Seden’i daha da kamçılar ve Türk Sinemasında bir devrin kapanıp yeni bir devrin açılmasına neden olacak ”Kanun Namına” filmini yapar. Ömer Lütfi Akad’la beraber senaryosunu yazdığı filmde tiyatro kökenli oyuncular yerine tiyatro kökenli olmayan artist yarışmasında birinci gelen Ayhan Işık’ı oynatarak Türk Sinemasında bir devrin kapanmasına neden olur.

Seden, Yıldız Dergisinin açtığı yarışmayı kazanan ve sinemamızın ”Taçsız Kralı” unvanını alan Ayhan Işık’ı Kemal Film kadrosuna alacaktır. Bir oyuncuyu film şirketinin kadrolu oyuncusunu haline getirerek yine sinemamızda star sisteminin başlamasına öncülük edecektir. Daha sonra ki yıllarda Vahi Öz, Belgin Doruk, Sadri Alışık, İzzet Günay, Fatma Girik, Türkan Şoray, Nubar Terziyan gibi yıldız isimlerde Kemal Filmin kadrolu oyuncuları olacaktır.

İlk yönetmenlik deneyimi

Yıl 1955. Senarist olarak bilinen Osman Fahri Seden, 1955 yapımı olan ve Neriman Köksal, Eşref Kolçak, Talat Artemel, Gazanfer Özcan, Kenan Pars gibi isimlerin rol aldığı ”Kanlarıyla Ödediler” filminde ilk yönetmenlik deneyimini gerçekleştirir. Bir Avuç Toprak, Kırık Plak, Beni Osman Öldürdü, Şakayla Karışık, Kral Arkadaşım, İngiliz Kemal’in Oğlu gibi iki yüze yakın sinema filminin yönetmenliğini yapmıştır. Senaryosunun dışında yönetmenliğini ve yapımcılığını yaptığı Reşat Nuri Gültekin’in ”Çalıkuşu” eserini beyaz perdeye aktarır. Türkan Şoray ve Kartal Tibet’in baş rol oynadığı film 153 dakikayla Türk sinemasının en uzun filmleri arasında yer alıp gösterildiği yıl sinemalarda kapalı gişe oynamıştır. Film özellikle bayan izleyiciler tarafından çok beğenilmişti. Seden, ”Çalıkuşu” filmini daha sonra 1986 yılında Aydan Şener ve Kenan Kalav’ın baş rol oynayacağı 7 bölümlük dizi filmini de çekecektir.

Seden, bir anısında yabancı bir yönetmenle aralarında geçen konuşmayı anlatır. Yönetmenliğinin ilk yıllarında yurt dışında ki bir film festivalinin davetlisi olarak yurt dışına gider. Orada ki meslektaşlarıyla sohbet ederken yabancı bir yönetmen;

Kaç sinema filmi çektiniz (Yabancı yönetmen)

– Sekiz (O.F.S)

– Ooooo bu yaşta sekiz film. Gayet güzel (Yabancı yönetmen)

– Filmleri hangi tarihlerde çektiniz? (Yabancı yönetmen)

– 1 yılda 8 film çektim (O.F.S )

Seden’in Türk Sinemasına bir katkısı da Yaşar Kemal’in ölümsüz eseri ”İnce Memed” filmiyle olacaktı ama filmin çekilmesine izin verilmedi. O dönemin şartlarında roman için çok yüksek telif hakkı bedeli ödenerek beyaz perdeye aktarılmak istenmiş ancak Türkiye Film Sansür ve Denetleme Kurulu tarafından filmin çekilmesine izin verilmemiştir.

Kemal Filmden sonra OFS

Türk Sinemasının ekonomik sıkıntılar içine düştüğü dönemde aile şirketleri olan Kemal Film iflas eder ve kapanır. Ancak pes etmeyen Seden bir yıl sonra 1973 yılında isimlerinin baş harflerinden oluşan OFS Prodüksiyon Film şirketini kurar. 1970’li yıllarda yaşanan ekonomik krizlere rağmen yaptığı başarılı filmlerle izleyicileri sinemaya salonlarına çekmeyi başarmıştır.

Safa Önal’dan sonra Türk sinemasında en fazla senaryo yazan isimler arasında yer alır. Seden, iki yüze yakın filmin senaryosunu yazmıştır. Komedi, dram, casusluk, dini filmlerinin yanı sıra şarkıcılara ait filmlerin senaryosunda da Seden’in imzası vardır. Kanlı Nigar, İzmir Ateşler İçinde, Namus Uğruna, Adanalı Tayfur, Ekmekçi Kadın, Sinekli Bakkal, Hz. Rabia, Hz. Ömer’in Adaleti, Hatasız Kul Olmaz, Ayağında Kundura, İyi Aile Çocuğu, Bekçiler Kralı, Durdurun Dünyayı, Orta Direk Şaban, Futboliye gibi sinema filmleriyle Gurur, Zehra Ana, Gökkuşağı isimli dizi filmlerinde senaryolarını yazmıştır.

Cilalı İbo’yu Türkiye’ye taktim etmiştir

Cilalı İbo film serilerini Türkiye’ye takdim eden isim de Osman Fahir Seden’dir.  1957 yapımı olan Zeki Müren’in oynadığı ”Berduş” filminde Boyacı İbo karakterini canlandıran ve şapkasında Cilalı İbo yazan, peltek konuşmasıyla herkesin hayranlığını kazanan Feridun Karakaya’nın Cilalı İbo karakteri bu filmde doğar. Cilalı İbo karakteri çok tutulunca Kemal Film tarafından Cilalı İbo isimli 15 serilik  filmler çekilmiştir.

Osman Fahir Seden, imzası olan filmlerinde hiç bir zaman seyirciyle karşı karşıya gelmemiştir. Hiç bir filminde siyasi düşüncelerini filmlerine aktarmamıştır. Yine toplum tarafından hoş karşılanmayan ahlaki ve örfi düşüncelere ters düşen filmlere imza atmamıştır. Yönetmen, senarist ve yapımcı olarak tanıdığımız Seden, yetmişe yakın sinema ve dizi film projelerinde de oyuncu olarak seyircisinin önüne çıkmıştır.

Beşiktaş sevgisi

Film jeneriklerinde Fahir ismini kullanmayan Seden, koyu bir Beşiktaş taraftarıdır. Seden, bir çekim esnasında Fenerbahçe bayrağının kadraya girdiğini görünce çekimi durdurduğu anlatılır. Hatta oyuncu olarak Gökhan Güney’le oynadıkları bir filmde ”Maksat Beşiktaş’a gol olmasın” repliği ile Beşiktaş sevgisini filmlerine taşımıştır.

1991 yılında devlet sanatçısı unvanını alan Seden, yakalandığı kansere yenik düşerek 1 Eylül 1998 yılında hayata veda eder. Ünlü yönetmen, senarist ve yapımcı Osman Fahir Seden Zincirlikuyu Mezarlığına defnedildi.

Faydalanılan Kaynaklar

TSA

Sinematürk

 

 

Yazı hakkında görüşlerinizi belirtmek istermisiniz?

Bunları Biliyor Muydunuz?

Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.
Verified by MonsterInsights