Hey Amigo Beş Mezar
Yeşilçamda western furyası 1960’lı yılların ortalarında başlayıp 70’li yılların ortalarına kadar devam etmiş ve bu süreç içinde 60’a yakın film çekilmiştir. Spagetti Western filmler olarak adlandırdığımız yeşilçam western filmlerinde macera western ve komedi western filmlerine yer verilmiştir. Ancak bir kaç film dışında çekilen western filmi dışında seyircinin ilgisini çekememiştir.
Yeşilçamım western türü denemelerinden biri de ”Hey Amigo Beş Mezar” filmidir. 1974 yapımı olan 35 mm özelliğine sahip siyah-beyaz filmde Bilal İnci‘yi kovboy olarak olarak görürüz. Nuri Akıncı’nın yönettiği film western furya modasına ayak uydurmak için çekilen bir film olmaktan ileri gidememiştir. Filmde Aynur Akarsu, Melek Görgün, Nejat Özbek, Süha Doğan, Gani Dede gibi isimler yer almıştır.
Filmde Bilan İnci’yi Saadettin Erbil seslendirmiştir. Filmde ki baş rol oynayan kadın oyuncularında gerçek sesi kullanılmamıştır.
Yeşilçamın kötü karakter oyuncuları arasında yer alan Bilal İnci’yi bu filmde farklı bir konseptte görürüz. Yeşilçamın kötü adamı Türk izleyicilerinin belleğinde burma bıyıklı, pis pis gülen bir karakter olarak yer alır. Ancak bu filmde Bilal İnci’yi daha 35 yaşında, bıyıksız, parlak bir kovboy olarak görürüz. Üstelik bu film Bilal İnci’nin baş rol oynadığı ilk filmdir. Film boyunca gerçek adından hiç bahsedilmez. Film boyunca ”Amigo” diye seslenilir kendisine. Yine film boyunca siyah pantolon, siyah mont ve siyah ayakkabılar içinde filmi bitirir.
Filmin konusuna kısaca değinelim. Amigo Bilal İnci’nin babası kasabanın sevilen şerifidir. Baba şerif oğlu Amigoya, kardeşinin düğünü için haber gönderir. Haberi alan Amigo, at sırtında günlerce sürecek yolculuktan sonra doğup büyüdüğü kasabaya gelir. Düğünün başladığını öğrenen Amigo, düğüne iştirak 
etmek için düğünün yapıldığı kiliseye doğru yola çıkar. Tanrının evine silahla girilmediği için silahını bırakan amigo kiliseye gidip kardeşinin en mutlu gününde yanında yer alır.
Düğün bitmiştir ve Amigonun da içinde olduğu iki atın çektiği araba saldırıya uğrar. Silahı yanında olmayan hızlı kovboyumuz bu saldırıya cevap veremez. Saldırıda babası, kardeşi, kardeşinin yeni karısı ve bir kişi daha hayatını kaybeder. Amigo yaralı olarak saldırıdan kurtulur. Saldırıyı yapanlar ise şerifin tutuklayıp hapse attığı beş azılı hayduttur. Şerifin düğünde olmasını fırsat bilip bir yolunu bulup muhafızı etkisiz hale getirirler ve hapisten kaçarlar. Haydutlar, şeriften intikam almak için düğünü basmışlardır.
Babasının yakın arkadaşı tarafından iyileştirilen Amigo, saldırıda ölenlerin cenazesini bir tepeye defneder. Her mezar başında da haç işareti olan tahta parçaları vardır. Amigo sağ elini göğe kaldırıp yumruğunu sıkar ve ”Tanrı şahidim olsun ki hepinizin intikamını alacağım. İntikamınızı almadan ölmeyeceğim, ölmeyeceğim” şeklinde intikam yemini eder ve haydutların peşine düşer.
Amigo haydutları ararken bir posta arabasının saldırıya uğradığını görür. Atını dört nala koşturarak posta arabasını soymaya yeltenen haydutların biri hariç hepsini öldürür. Posta arabası altın taşımaktadır ve posta arabası içinde bulunan Cina isimli alımlı, güzel kız Amigo’nu atını çalarak uzaklaşır. Posta abasına binen Amigo, arabayı şerife teslim etmek için yola çıkar. Ancak kasabaya vardığında şerif tarafından tutuklanıp hapse atılır. Çünkü atını çalan Cina, posta arabasını soymaya çalışan ve adamları öldürenin Amigo olduğu yalanını söylemiştir. Soygun sırasında Amigo’dan kaçan haydut, Amigoyu takip ederek kasabaya gelir. Amacı posta arabasının içinde ki altınları almaktadır. Amigo, bu haydudun ailesini katledenlerden biri olduğunu öğrenir ve bu haydudu konuşturarak çetenin diğer üyelerinin peşine düşer.
Film iki ayrı kasabada geçiyor. El Paso ve Dodge City. Film için filmin çekildiği Edirne’de ki sette özel bir açık hava platosu oluşturulmuş. Edirne’nin Habibler ve Pirinçci köyünde kurulan set o dönemin insanlarının çok uzak olduğu mekanlar kurulmuştur. Köylüler belki çok şaşırmıştır. Görmeye alışık olmadığı mekanlar köylerine kuruluyordu. Plato hazırlanırken bir western filmde görmeye alıştığımız mekanlar yapılmaya gayret edilmiş. Şerifin karakolu, darağacı, iki kanatlı itelemeyle açılan kapısıyla bar, banka, kilise, iki katlı teraslı ahşap evler… Yine klasik western filmlerinde görmeye alışık olduğumuz konuşma replikleri de bu filmde sık sık kullanılmıştır. Amigo, sinyorita, matmazel, adidos, konyakçı… kelimelerine kulaklarımız aşina olacaktır.
Filmin ilerleyen sahnelerinde hikayenin Mississippi’de çekildiğini öğreniyoruz. Haydutlar, peşlerinde ki Amigodan kurtulabilmek için Kuzey Mississippi’ye kaçıyorlar. Filmde dikkat çeken bir hususta ne kadar vahşi batı motiflerini bize hissettirmeye çalışmışlarsa da Türk motiflerini de görebiliyoruz. Filmde Türklere has olan ”oğlum”, ”gancık gibi kaçma”, ”ayvayı yedik”, ”at lan silahını”, ”at silahının yoksa oyarım” gibi kelimeleri gülerek de olsa görüyoruz.
Filmin orijinal görüntüleri vhs formatındadır. Sesler çok derinden geliyor ve çok zor anlaşılıyor. Yine seslendirme çalışmaları da çok acemice yapıldığı belli. Oyuncular söyleyecek sözlerini bitirmesine rağmen ses hala arkalarından gelmeye devam ediyor. Yine dört nalla koşan at durduğu zaman atın dört nal koşu ses efektlerinin devam ettiğini görebiliyoruz. Bir kaç saniyelik gecikmeler yaşanıyor. Yine filmin vhs formatında ki görüntülerinde 40. dakikadan itibaren başlayan ve 13 dakika boyunca ekranın orta kısmında yukarıdan aşağıya beyaz renkli dikey bir çizgi çıkmakta. Film, yapımcısı tarafından teknolojinin nimetlerinden faydalanılarak restore edilmiştir.
Filme gelince. Filmde heyecan, aksiyon veya merak uyandırma unsurları aramayın. Dönemin western furyasına uyularak yapılmış bir film. Basit bir senaryo ve kötü oyunculuk. Senaryo da çok kopma mevcut. Senaryo izleyicinin tam anlayacağı şekilde yazılmamış. Derinden gelen anlaşılması zor konuşmalarda eklenince bazı yerlerde neler yaşandığı tam anlaşılmıyor ve neler olduğunu anlayabilmek için o sahneyi geri alıp tekrar izliyoruz. Bilal İnci’nin oyunculuğuna laf etmek haddimiz değil ama kovboy karakterini ona yakıştıramadık. Biz onu kaytan bıyıklarıyla karşımıza çıkan kötü karakter oyuncu Bilal İnci olarak daha çok sevdik. Amigo Bilal İnci’nin koşan attan atlama sahneleri, attan düşerken ani bir refleksle geri dönüp ateş etmeleri, düello sahneleri filmi kurtaramamış. Asla bir Çeko olamaz. Çeko Yılmaz Köksal takıntığı tavır ve hareketleriyle bize alıştığımız, bildiğimiz kovboy tadını verirken Bilal İnci’den bu mesajları alamadık.
Yine filmde laf olsun diye çekilen o kadar saçma sahneler var ki. Kavga sahneleri o kadar amatörce çekilmiş ki. Amigoyla kavga eden haydutlar, Amigoya yumruk atma çalışıyor ama kol hiç bükülmeden odun gibi direk yüze vuruyor. Yine Amigonun attığı yumruklar daha hedefine varmadan kaşında ki oyuncu yere düşüyor. Yine Amigonun bir elinde silah bir elinde tüfekle haydutlarla girdiği çatışma sahnesi oldukça ilginç. Görsel uyumluluğa hiç dikkat edilmediği besbelli. Özellikle haydutların ata binme sahneleri tam bir komedi. Amerikan western filmlerinde ki kovboyların ata binerken sergiledikleri hüneri bu filmde komedi tadında izledik.
.
